Hieronder staat een aantal onderwerpen en een aantal deskundigen. Zij verzorgen met regelmaat cursussen rondom de genoemde thema’s. Ik zal hun cursussen (in Nederland) steeds signaleren. Abonneer u ook daarom op de Berichten …
Onderwerpen en deskundigen
- Islamitische filosofie – inleiding en verdieping
- Islamitische filosofie als inspiratiebron voor onze samenleving- inleiding en verdieping
- Tussen filosofie en mystiek: Jodendom in al-Andalus – inleiding en verdieping
- Mystiek in vergelijkend zicht – verschillen en verbindingen
- Is it really happening – interreligieuze dialoog toen en nu: ideaal, illusie, realiteit
- Filosofische eilandvertellingen
Islamitische filosofie – inleiding en verdieping
Over het andere gezicht van de islam – in bronnen en denkers.
Wat betekent het dat de terreuraanslagen ‘in naam van Allah’ worden gepleegd? Zegt dat werkelijk iets over de Islam? De verwijzing naar denkers als Ibn Siena suggereert al dat er ook een andere geschiedenis kan worden geschreven. Gedurende deze denk-week maken we kennis met het andere gezicht en met het hart van de islam, dat ons wel degelijk iets te vertellen heeft.
We maken kennis met de bronnen van de islam: het Syrische christendom, de Griekse filosofie, in het bijzonder de opvattingen van Plato en het neoplatonisme en de de mystieke praktijken in het Nabije en Midden Oosten.
Michiel Leezenberg, de auteur van het bekroonde boek Islamitische filosofie, laat ons kennismaken met de falasifa al Kindi, al Farabi, Ibn Siena (Avicenna) en Ibn Roesjd (Averrroes) en de laat-middeleeuwse mystieke denkers Sohrawardi (de ‘Martelaar van het Licht’) en Ibn al-Arabi (de ‘Heilige van het Woord’). We komen ook te weten dat het soefisme, het ‘hart van de islam’, voorstelt het pad te volgen zodat je je een manier van leven eigen kunt maken die wordt gekenmerkt door gastvrijheid.
Islamitische filosofie als inspiratiebron voor onze samenleving- inleiding en verdieping
De islam wordt in onze samenleving vaak geproblematiseerd en gezien als een bedreiging. Wat vaak onderbelicht blijft is dat de islam ook een rijke filosofische traditie kent die tot bloei kwam in onze middeleeuwen.
Voordat Westerse filosofen in de Renaissance de oude Grieken (her)ontdekten bouwden klassieke islamitische filosofen al voort op de Griekse filosofische traditie en gingen daarin een eigen weg.
In deze cursus word je uitgedaagd om mee te denken over hoe Al Farabi’s politieke filosofie en Ibn Tufayls ecologische filosofie een bron van inspiratie kunnen zijn voor onze samenleving. Kamel geeft een inleidende cursus met een omvang van 2 dagen (5 zaterdagen, maar ook een vol weekend) met regelmaat in Nederland. Zijn verdiepende cursus omvat daarenboven het in wat meer detail lezen van Ibn Tufayl’s Hayy ibn Yaqzan, een filosofische allegorie uit Moors Spanje
Tussen filosofie en mystiek: Jodendom in al-Andalus – inleiding en verdieping
In zijn cursus gaat Rico in op de joodse presentie in Spanje meer algemeen en in al-Andalus in het bijzonder. Dat is een goede aanvulling in het thema Denken. Niet alleen woonden en werkten er tal van filosofen, ook de kabbala heeft zich in Spanje sterk ontwikkeld (vergelijk de Zohar). Dat is bepaald een interessant onderwerp.
Rico heeft eerder onder andere colleges gegeven over Maimonides, en hij houdt zich al heel lang bezig met de kabbala. Hij kan zijn cursus op verschillende wijzen richting geven, waarbij we kunnen denken in typeringen/accenten zoals
Denken en dromen in joods Andalusië: van Maimonides tot Abulafia
De Joodse Verlichting en haar nasleep: Maimonides en Yehuda Halevi
Maimonides: de joodse Aristoteles
Joodse mystiek in Spanje
Mystiek in vergelijkend zicht – verschillen en verbindingen
Deze cursus wordt gegeven door Michel Dijkstra.
Michel Dijkstra studeerde filosofie, journalistiek en Sanskriet in Groningen. Artikelen van zijn hand verschenen onder andere in Filosofie Magazine en het dagblad Trouw. Daarnaast publiceerde hij Oosterse Filosofie in een notendop (Bert Bakker, 2008), de bloemlezing Bij Lao Tsé op de thee (Prometheus, 2009) en Zenboeddhisme (Ambo, 2010).
Hij schreef een proefschrift over Meister Eckhart en de middeleeuwse zenmeester Dogen.
Is it really happening – interreligieuze dialoog toen en nu: ideaal, illusie, realiteit
Prof. dr. Laurens ten Kate is filosoof en religiewetenschapper. Hij is hoogleraar godsdienstfilosofie en religiestudies aan de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht. Tevens is hij bijzonder hoogleraar Vrijzinnige religie en Humanisme.
Ten Kate schreef een Encyclopedie van de filosofie (Boom 2007). Onlangs verscheen van hem in samenwerking met Marcel Poorthuis 25 Eeuwen theologie. Teksten en toelichtingen (Boom 2017).
Filosofische eilandvertellingen
Remke Kruk (Apeldoorn, 1942; dit is haar website) nam op 16 november 2007 afscheid als hoogleraar Arabische Taal en Cultuur aan de Universiteit van Leiden. De titel van haar afscheidscollege was: Gouden Weiden van Arabische cultuur.
Voordat zij in 1990 in Leiden werd benoemd doceerde zij vele jaren aan de universiteit van Utrecht. Haar publicaties betreffen allerlei aspecten van de Arabische cultuur, speciaal (maar niet uitsluitend) die van de klassieke en voormoderne periode. De Grieks-Arabische wetenschaps- en filosofietraditie is een van haar onderzoeksterreinen. Daarnaast heeft zij veel gepubliceerd over de Arabische volksepiek. Ook vertaalde zij een aantal werken uit de klassieke Arabische literatuur in het Nederlands.
In 2000 werd zij benoemd tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen. Zij is als gastmedewerker verbonden aan LIAS (Leiden Institute for Area Studies).