De geschiedenis van al-Andalus, over de mythe van de ‘reconquista’, en over het samenleven en de cultuur van moslims, joden en christenen in de Spaanse Middeleeuwen
Het huidige Spanje heeft een rijke geschiedenis. In de prehistorie was het de laatste toevluchtshaven van de neanderthalers en herbergde het onze voorouders – de cro-magnonmensen – die de prachtige schilderingen aanbrachten in de grotten van Altamira. Later vestigden zich op het Iberisch schiereiland de handeldrijvende Foeniciërs en Grieken en vochten de Carthagers er met de Romeinen de Tweede Punische oorlog uit.
De daaropvolgende Romeinse bezetting duurde vele eeuwen en beïnvloedde de cultuur van Spanje diepgaand. Na de Romeinen namen de Visigoten bezit van het Iberisch schiereiland, op hun beurt gevolgd door de Moren waarna een weergaloze culturele bloeitijd aanbrak. Vele eeuwen nadien veroverden de christelijke koningen uit Castilië en Aragón het schiereiland (de zgn. Reconquista) en vestigden Karel V en Philips II een wereldrijk vooral door hun veroveringen in Amerika.
Het begrip ‘reconquista’ (herovering) wordt gebruikt voor de eeuwenlange strijd van christelijke rijken uit Noord-Spanje tegen het Moorse Andalusië; van de eerste overwinning in Asturië op een invasieleger van Berbers en Arabieren in 722 tot de verovering van Granada door de katholieke koningen in 1492 en de daarop volgende verdrijving van joden en moslims.
De traditionele geschiedschrijving stelt deze ‘reconquista’ voor als een natuurlijke hereniging van het Spaanse volk. Die visie is bepaald voor discussie vatbaar. In onze cursus over de cultuurgeschiedenis van al-Andalus gaan we onder andere deze discussie aan.
Daarnaast is er natuurlijk ruim aandacht voor de verworvenheden en wederwaardigheden van en in dat Moorse Spanje. Naast de Moorse en Christelijke interacties is er ook een niet te onderschatten Joodse traditie.